Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nhà nho dạy chữ hán ở Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, chàng trai trẻ thuở ấy là một con người ham học và học giỏi. Với ý chí quyết tâm và nhiệt huyết tuổi trẻ, năm 1954, ông đỗ vào khoa Toán của Đại học Sư phạm Hà Nội và được giữ làm giảng viên của khoa.
Thời gian sau, thầy cùng với giáo sư Nguyễn Thúc Hào trở về quê hương xây dựng trường Đại học Sư phạm Vinh. Sau đó, được cử đi sang Liên Xô để học chương trình nghiên cứu sinh ngành Toán. Tại đây, thầy đã bảo vệ thành công luận án phó tiến sĩ vào năm 1971 rồi quay về nước, tiếp tục giảng dạy một thời gian ở trường Sư phạm Vinh rồi ra Bắc giảng dạy trong trường Sư phạm Hà Nội.
 |
| Chuyện tình đẹp của PGS Văn Như Cương |
PGS Văn Như Cương có rất nhiều cuốn sách gắn liền với không biết bao nhiêu thế hệ học sinh, sinh viên, đặc biệt là những người có cùng đam mê bộ môn Toán học như thầy. Một số tác phẩm phải kể đến như sách giáo khoa và bài tập hình học lớp 10, lớp 11, lớp 12 (xuất bản năm 1995 và năm 2000) hay hình học xạ ảnh (năm 1999) và biên tập lại cuốn "Đại số tuyến tính và hình học" cùng với đồng nghiệp của mình.
PGS Văn Như Cương đã có cả cuộc đời làm thầy, dạy học trò của mình từ tính nết, cách hành xử đến các con chữ. Với thầy, chữ "lễ" là quan trọng nhất, bởi có "lễ", có kính trọng thầy giáo, cô giáo thì học mới tập trung, hiệu quả. Năm 2013, thầy đã nhắn nhủ đến các đấng sinh thành rằng: "xin các bậc làm cha làm mẹ hãy thận trọng và bình tĩnh khi nhận xét, đánh giá con cái mình". Theo người thầy xứ Nghệ, người con nào cũng có nét đẹp riêng, thế mạnh riêng. Vì thế bậc làm cha, làm mẹ đừng trì triết, cũng đừng tâng bốc, mà hãy cổ vũ, thúc giục và hướng con đi theo thế mạnh của mình, để con cái mình phát huy hết tiềm năng của bản thân.
 |
| Thầy Văn Như Cương luôn hết lòng vì các thế hệ học trò |
Thế nhưng, các cụ ngày xưa có câu "chữ tài cùng với chữ tai một vần". Đầu năm 2014, các bác sĩ đã phát hiện ra vị hiệu trưởng đáng kính mắc phải căn bệnh ung thư gan quái ác. Đã có lúc tưởng như rằng sự chiến đấu bền bỉ của thầy và gia đình đã hạ gục "con bệnh" kia. Nào ngờ, đến tháng 3/2017, căn bệnh một lần nữa phát tác. Nằm trên giường bệnh nhưng PGS Văn Như Cương vẫn luôn lạc quan. Học trò đến thăm hỏi han mà thầy vẫn hóm hỉnh trả lời. TS Lê Thống Nhất - người học trò thân thiết của thầy kể lại khi hỏi thầy uống Beluga - một loại rượu ngoại thì thầy lắc, nhưng hỏi thầy có lên facebook không thì gật. Thầy lúc nào cũng quan tâm đến học trò, xem học trò có gì bức xúc, có gì vui không bởi lứa tuổi này hay chia sẻ cảm xúc lên trang mạng xã hội này.
 |
| Thầy Văn Như Cương luôn tỉnh táo và vui vẻ với con cháu cho đến lúc chia li |
Hôm nay, thầy đã nói lời chia tay với gia đình, người thân, với bao thế hệ học trò trường Lương Thế Vinh để đi xa mãi. Nhưng có lẽ, tượng đài người thầy giáo hết mực vì học trò sẽ không bao giờ phai mờ và sụp đổ trong tâm trí những người con trưởng thành từ tường Lương Thế Vinh.
